Voorkomen van stress… hoe dan?
Natuurlijk kunnen we niet altijd stress of uitval door stress voorkomen. Daarvoor zijn we mens en wij mensen gaan graag door met waar we mee bezig zijn, om wat voor reden dan ook, en we stoppen pas wanneer we gedwongen worden en het dus te laat is (lees: uitgevallen zijn door een overspanning of burn-out).
Maar het begint wel bij onszelf. Wij zijn de enige die er iets aan kunnen veranderen, na ons ervan bewust te zijn geworden. Om stress op een andere manier te benaderen en te beleven. Het gaat erom dat, wanneer we iets constateren, we kunnen beslissen hoe we hierop reageren. Niemand kan dat voor ons beslissen, dit doen we zelf. Maar omdat wijzelf graag door blijven gaan, moeten we er soms eerst door anderen op geattendeerd worden.
Puur natuurlijke reactie
Maar waarom ontstaan dan zo gemakkelijk onze stressgevoelens en lijken ze een geheel eigen leven te leiden? Dat komt omdat het een puur natuurlijke reactie is die plaatsvindt. Aan deze puur natuurlijke reactie kunnen we niks doen. Deze is gebaseerd op eerder ervaren situaties. Met gevoelens die al eerder gevoeld zijn. Dus is het makkelijk voor ons stresssysteem om op eenzelfde manier te reageren: ‘’dit keer zal het niet anders zijn!’’ En hup, we zitten weer in ons oude vertrouwde gevoel waarmee we denken de situatie (opnieuw) aan te kunnen. Willen we hiervan af, dan is het nodig deze vicieuze cirkel te doorbreken.
En daarvoor komt weer ons bewustzijn om de hoek kijken. Wanneer we ons bewust zijn ‘van’, kunnen we bewust actie ondernemen en dus zélf voorkomen dat we weer in de oude en vertrouwde vicieuze cirkel terecht komen van gevoelens van stress. Wij zijn tenslotte eigen baas over onze gevoelens en reacties. Maar dit vergt wel wat van ons en is best lastig ;-). Het vergt van ons dat we ons bewust zijn van het moment: van wat buiten ons gebeurt (de externe situatie) en van wat binnenin ons gebeurt (interne situatie). Herkenbare situaties kan je op deze manier beinvloeden; hoe je hier standaard op zou reageren. Zodat we een bewuste een keuze kunnen maken: deze situatie herken ik. Wat voel ik? Hoe komt dat? Wat ga ik hieraan doen?
Geprogrammeerd
En ja, dat kan moeilijk zijn. Want we zijn zo geprogrammeerd door onze automatische reacties dát we ons er soms niet meer van bewust zijn of het misschien ook niet willen weten. Omdat we misschien niet willen toegeven dat we er last van hebben (ik wil niet zwak zijn) of ons ervoor schamen (hij/zij zal wel denken..) of mensen of omstandigheden de schuld geven (het is zíjn schuld dat ik..). Waarbij in de tussentijd gevoelens en emoties zich kunnen opbouwen.
Tot op zekere hoogte wanneer ons lichaam het niet meer kan bolwerken en we ons over moeten geven aan de natuur die STOP zegt. Het gevolg? Dat is niet meer moeilijk te raden 😉
De buitenwacht
Maar op het moment dat we onszelf niet bewust zijn van dit patroon van automatische reacties of als het ons niet lukt om dit te kunnen doorbreken, wie of wat kan ons dan helpen?
De buitenwacht! Soms hebben we hulp van buitenaf nodig. Anderen om ons heen die met ons omgaan, ons kennen, weten hoe we normaal gesproken reageren en het opmerken wanneer we anders reageren dan normaal. Op een manier die niet gezond is voor ons (denk aan te lang doorwerken, vaak gespannen zijn of slecht slapen). Eigenlijk is dat op dat moment onze redding!
Wanneer iemand buiten ons aangeeft dat hen iets opvalt aan ons gedrag mogen we dat serieus nemen. En er dankbaar voor zijn. Er is namelijk iemand die om ons geeft en ons bewust maakt. Iemand die ons uit de vicieuze cirkel kan halen, waar we zelf (vaak) niet uitkomen. En diegene wil op dat moment ons ook echt helpen, om te voorkomen dat het erger wordt. Er moet toch iemand aan de bel trekken?
Tip: trek aan de bel
Als laatste een tip: mocht je iemand in je omgeving hebben waarbij het je opvalt dat die anders reageert of opvallend gedrag vertoont, wat je niet gewend bent van die persoon: trek aan de bel. Geef het aan bij diegene en zeg wat je opvalt aan hem of haar. En vraag of je ergens mee kunt helpen of je dat je iets kunt doen. Daarna is het natuurlijk aan de ander om daar weer op te reageren en er wel of niet in mee te gaan en hulp te aanvaarden.
Heeft diegene op dat moment geen zin om erop in te gaan of om hulp te aanvaarden? Zeg dan dat dat OK is en herhaal je goede bedoeling van het gesprek. Biedt aan dat degene altijd naar je toe kan komen en dat je altijd bereid bent te helpen. Houd vervolgens de ander zijdelings in de gaten en vraag het over een tijdje nog een keer. Wanneer het de spuigaten uitloopt kan je altijd nog rigoureus ingrijpen. De persoon zelf geeft niet graag toe, en zal misschien niet zo snel aan de bel trekken. En daar ben jij dan weer voor nodig 😉 Dus wat doe jij, als er iemand in je omgeving is die veel last van stress lijkt te hebben? Trek je aan de bel?
0 Reacties